. Pyotr Đại đế: Vị "hoàng đế
Caesar" vĩ đại của nước Nga
Trong 23 năm cầm quyền của mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đem lại nhiều thay đổi cho
nước Nga. Có nhiều người phản đối ông, nhưng cũng có nhiều người ủng hộ vị lãnh
đạo nổi tiếng này bởi những cống hiến to lớn của ông. Putin là nhà lãnh đạo Nga giành được sự ủng hộ lớn nhất của người dân kể từ sau sự tan rã của Liên Xô. Putin được những người ủng hộ ông khen ngợi vì đã phục hồi sức mạnh của nước Nga sau những năm cầm quyền hỗn loạn của Boris Yeltsin.
Vladimir
Vladimirovich Putin sinh ngày 7 tháng 10 năm 1952, là một chính trị gia người Nga và
là cựu Thủ tướng của Liên bang Nga, là Tổng thống thứ hai của Nga từ 7 tháng 5 năm 2000 cho đến 7 tháng 5 năm 2008, và một lần nữa,
là Tổng thống thứ tư của Nga từ 7 tháng 5 năm 2012. Ông đảm nhiệm chức vụ
này thể theo hiến pháp từ ngày 31 tháng 12
năm 1999 sau
khi nguyên tổng thống Boris Nikolayevich Yeltsin từ chức.
. Pyotr Đại đế: Vị "hoàng đế
Caesar" vĩ đại của nước Nga
Tổng thống Putin tái đắc cử 2018 |
Vladimir Vladimirovich Putin |
1999
Yeltsin
đã chọn Putin làm thủ tướng thay thế cho Sergei Stepashin vào tháng 8 năm
1999. Putin nhanh chóng được biết đến ở Nga nhờ cuộc xung đột Nga-Chechnya tháng 9 năm 1999 để
trả đũa lại Chiến tranh tại Dagestan và Vụ ném bom nhà ở của
người Nga. Sau khi các đảng phái thân Putin giành được sự ủng hộ vững
chắc trong bầu cử nghị viện
1999, Yeltsin từ chức, và Putin trở thành tổng thống lâm thời.
Yeltsin đã chọn Putin làm thủ tướng thay thế cho Sergei Stepashin vào tháng 8 năm 1999 |
2000
Trong cuộc bầu cử vào
tháng 3 năm 2000, ông đứng đầu trong mười ứng cử viên và trở thành tổng
thống thứ hai của Liên bang Nga thời kỳ hậu Xô viết. Bởi vậy, ông Putin - khi
đó còn chưa được nhiều người biết đến - đối mặt hàng loạt thách thức. Báo chí
phương Tây ngay lập tức tỏ ra có thiện cảm với ông. Một số tờ báo phương Tây
nói rằng việc Putin “kết hợp giữa tư tưởng tự do và sự cứng rắn có vẻ như được
lòng người dân Nga”.
Putin trở thành tổng thống thứ hai của Liên bang Nga thời kỳ hậu Xô viết |
2000-2004
Đầu tiên, Putin đã xử lý cuộc khủng hoảng ở nước Cộng hòa Chechnya thuộc Nga - khu vực vào thời
điểm đó là một “điểm nóng” của chủ nghĩa khủng bố. Putin đã có một câu nói sau
này trở thành biểu tượng cho quyền lực chính trị trong tay ông: “Chúng tôi sẽ
truy lùng những kẻ khủng bố ở khắp mọi nơi, tại các sân bay, và nếu bắt được bọn
chúng trong nhà vệ sinh, chúng tôi sẽ ném chúng vào bồn cầu”.
Bởi vậy, sau một loạt cuộc tấn công khủng bố trên khắp nước Nga, Putin bắt
đầu chiến dịch “Chechnya thứ hai” với những cuộc đụng độ quyết liệt. “Quả đấm
thép” không giúp Putin được truyền thông nước ngoài ca ngợi, nhưng lại khiến
ông nhận được sự nể trọng và ủng hộ lớn ở trong nước.
Tiếp theo, Putin chuyển sự chú ý sang giới tài phiệt Nga, những người rất mạnh
ở Nga vào cuối những năm 1990. Nhiều nhà tài phiệt đã lần lượt bị “hạ bệ” sau
đó. Tuy vậy, con đường mà Putin phải trải qua để chống lại ảnh hưởng rộng lớn của
các nhà tài phiệt đầy chông gai.
“Một vài người trong số họ tới văn phòng của tôi và nói với tôi rằng: ‘Ông
có nhận ra rằng ông sẽ không bao giờ là Tổng thống’”, Putin nhớ lại trong một
cuộc phỏng vấn trên truyền hình mới đây.
Sau khi đã giải quyết xong các vấn đề trong nước, Putin chuyển sang tăng cường
quan hệ đối ngoại của nước Nga.
“Tôi nhìn vào mắt của ông ấy và nhận ra rằng ông ấy rất thẳng thắn và đáng
tin cậy. Chúng tôi đã có một cuộc đối thoại rất tốt. Tôi có thể cảm nhận được
tâm hồn của ông ấy”, cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush nói về cuộc gặp thượng đỉnh
với ông Putin ở Slovenia
vào năm 2001.
Tuy vậy, nhiệm kỳ đầu tiên của Putin không hề dễ dàng. Thảm họa tàu ngầm Kursk vào tháng 8/2000 đã
gây bất bình trong dư luận Nga và khiến hình ảnh của nước Nga trên trường quốc
tế bị suy giảm. Trong thảm họa này, toàn bộ 118 thủy thủ và sỹ quan trên
tàu ngầm đã thiệt mạng.
Tổng thống Putin cưỡi ngựa tại Nam Siberia |
2004-2008
Từ năm 2000-2004, nước Nga chứng kiến GDP tăng trưởng mạnh mẽ, nền kinh tế
khởi sắc và giới tài phiệt được đưa vào khuôn khổ. Với thành công này, ông
Putin dễ dàng có được nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai.
Tuy vậy, nhiệm kỳ này của ông đã bắt đầu bằng một trong những thảm họa lớn
nhất mà nước Nga hiện đại phải trải qua: vụ thảm sát tại một trường học ở Beslan.
Hơn 1.000 người đã bị bắt làm con tin ở ngôi trường thuộc Bắc Ossetia vào ngày
đầu tiên của năm học mới, trong đó có 800 trẻ em. Khoảng 200 trẻ em đã thiệt mạng
trong vụ tấn công khủng bố kéo dài 3 ngày này.
Các lực lượng an ninh Nga và bản thân Tổng thống Putin là đối tượng bị chỉ
trích khi xảy ra vụ thảm sát đẫm máu này. Sau đó, các biện pháp kiểm soát an
ninh được tăng cường trên toàn nước Nga để đối phó với các phần tử Hồi giáo cực
đoan. Cách làm này khiến báo chí phương Tây cho rằng ông Putin “đang giành quyền
kiểm soát cả hai viện Quốc hội và tất cả các đảng phái chính trị”, rằng ông
đang “đàn áp các nhóm xã hội dân sự không chịu đứng về phía ông”.
Tuy nhiên, những cáo buộc này dường như không thể làm suy giảm sự ủng hộ của
người dân Nga đối với Tổng thống Putin. Dân chúng Nga không khi nào thôi ngạc
nhiên trước những gì mà vị Tổng thống của họ có thể làm: từ hát tới chơi đàn
dương cầm, từ đấu võ judo tới lái xe đua…
Tổng thống Putin có thể làm: từ câu cá tới chơi đàn dương cầm, từ đấu võ judo tới lái xe đua… |
2008-2012
Theo quy định của Hiến pháp Nga, ông Putin không được chạy đua tranh cử Tổng
thống nhiệm kỳ thứ ba vào năm 2008. Ông chuyển sang giữ cương vị Thủ tướng,
trong khi ghế Tổng thống do ông Dmitry Medvedev đảm nhiệm.
Cùng năm đó, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến nền kinh tế Nga chao
đảo.
“Cách đây 1 năm, ngay trên chính sân khấu này, những người bạn Mỹ đã nói với
chúng ta về nền tảng của đồng USD”, ông Putin phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế
giới (WEF) năm 2008.
Từng bước chậm mà chắc, Nga đã thoát khỏi cuộc khủng hoảng và tầng lớp
trung lưu của nước này bắt đầu phát triển mạnh, dẫn tới một hiện tượng khác là
“chống chủ nghĩa Putin”.
Dưới thời ông Yeltsin, Nga đã theo đuổi một chính sách hợp tác miễn cưỡng với
NATO. Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi kể từ khi ông Putin lên nắm quyền, ông đã
nhấn mạnh sự mở rộng của NATO là một mối đe dọa với Nga. Với sự cải thiện trong
hệ thống quân sự, chính quyền Moscow
đã có đủ sức mạnh để đẩy lùi sự bành trướng của Phương Tây. Theo tờ The
Guardian, tính đến tháng 10/2014 đã có hơn 100 cuộc đối đầu máy bay giữa thành
viên NATO và Nga tại vùng biên giới, cao gấp 3 lần so với năm 2013.
Sự cứng rắn này của Nga là một tín hiệu không hài lòng đối với việc bành
trướng của Phương Tây đến gần biên giới nước này. Quan điểm mạnh mẽ trên của
ông Putin nhận được nhiều sự ủng hộ tại Nga cũng như nhiều người tại Phương
Tây. Họ cho rằng sự tồn tại của NATO là nhằm đối phó với những bất ổn do chính
tổ chức này tạo ra.
Tổng thống Putin năm 2012 |
Putin đã nhấn mạnh sự mở rộng của NATO là một mối đe dọa với Nga. |
2012-2018
Những lời cáo buộc gian lận trong cuộc bầu cử Quốc hội vào năm 2011 đã khiến
hàng nghìn người xuống đường trên khắp nước Nga. Điều này khiến chiến thắng của
Putin trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2012 càng trở nên quan trọng hơn đối
với đại đa số dân chúng Nga - những người ủng hộ ông.
“Tôi đã hứa với các bạn là tôi sẽ thắng mà. Chúng ta đã chiến thắng!” Putin
tuyên bố trước đám đông đang reo hò sau khi kết quả cuộc bầu cử được công bố.
Đến năm 2013, nền kinh tế Nga đã tăng trưởng gấp 10 lần dưới sự lãnh đạo của
Putin, trong khi nợ công của Nga giảm xuống hàng thấp nhất trong số các nước
phát triển. Tiền lương nói chung và lương hưu của người Nga tăng mạnh.
Dĩ nhiên, không có cách nào tốt hơn để ăn mừng những thay đổi lớn lao này bằng
cách đăng cai Thế vận hội mùa đông. Bất chấp mọi cáo buộc về tham nhũng và những
lời đe dọa tấn công khủng bố, Thế vận hội mùa đông do Nga đăng cai ở Sochi đã thành công tốt đẹp
và nước Nga đứng đầu trên bảng tổng sắp huy chương.
Nhưng tâm trạng chiến thắng không kéo dài lâu. Một cuộc đảo chính bạo lực
diễn ra ở nước láng giềng Ukraine đã đặt Nga vào thế khó về vấn đề Crimea, bán
đảo nơi người dân tộc Nga chiếm 65% dân số. Crimea
cũng là nơi Nga đặt hạm đội Biển Đen và hàng nghìn binh sỹ.
“Chúng tôi buộc phải áp dụng các biện pháp nhằm ngăn tình hình diễn biến
theo cách những gì đã xảy ra sau đó ở miền Đông Ukraine - nơi có xe tăng và những phần
tử dân tộc chủ nghĩa cực đoan được trang bị vũ khí. Các binh sỹ của chúng
tôi đã hành động phù hợp, quả quyết và chuyên nghiệp”, Putin lý giải sau đó về
việc sáp nhập Crimea .
Vài tuần sau khi đảo chính xảy ra ở Ukraine ,
một cuộc trưng cầu dân ý nhanh chóng được tổ chức ở Crimea .
Kết quả, 96% cử tri nhất trí với việc bán đảo này gia nhập liên bang Nga. “Đó
là hàng triệu người Nga, hàng triệu đồng bào của chúng ta, những người cần
chúng ta giúp đỡ và ủng hộ”, ông Putin nhấn mạnh.
Việc sáp nhập Crimea khiến Nga bị loại khỏi
nhóm G8 và chịu những đòn trừng phạt mạnh từ phương Tây.
Luôn là người ủng hộ cho học thuyết thế giới đa cực, ông Putin đã có những
chuyển biến tích cực trong thời gian gần đây nhằm gia tăng quan hệ với Châu Á,
cả về kinh tế lẫn quân sự. Năm 2016, Nga đã ký kết một thỏa thuận cung cấp khí
đốt cho Trung Quốc tổng trị giá 400 tỷ USD với đường ống kéo dài 2.500 dặm
xuyên qua các dãy núi, đầm lầy và những khu vực hiểm trở.
Nga đã ký kết một thỏa thuận cung cấp khí đốt cho Trung Quốc |
Ngoài ra , Nga cũng xuất khẩu kỹ thuật xây dựng đường sắt sang Bắc Triều
Tiên. Trong gia đoạn này, Thủ tướng Dimitry Medvedev của Nga đã có chuyến công du đến các
nước Đông Nam Á nhằm gia tăng khả năng hợp tác giữa 2 khu vực.
Trong tình hình căng thẳng quan hệ với Liên minh Châu Âu, Nga cần tìm một đối
tác chiến lược và thị trường mới cho mình. Do đó, việc hủy bỏ xây dựng những dự
án đường ống dẫn khí tại Châu Âu và tăng cường quan hệ với Châu Á là những động
thái thiết yếu của ông Putin.
2018-2022
Năm 2018, kinh tế của Nga đã đạt mức tăng trưởng 2,3%, vượt hơn dự báo 1,6% của Ngân hàng Thế giới (WB). Ngân hàng Thế giới cũng dự báo tăng trưởng cho năm 2019 là 1,4%, năm 2020 và 2021 ở mức 1,8%. Nền kinh tế Nga đang phải đối mặt với các nguy cơ cả từ trong và ngoài nước, gồm các lệnh trừng phạt mở rộng, sự xáo trộn tài chính và giá dầu giảm mạnh. Theo WB, việc triển khai thành công và hiệu quả các sáng kiến đầu tư cơ sở hạ tầng của chính phủ cũng góp phần giúp tăng trưởng đầu tư, nếu các dự án quốc gia của Nga được triển khai hiệu quả thì chúng sẽ giúp tăng tốc độ phát triển kinh tế của quốc gia này, nhưng chỉ sau năm 2021.
Tổng thống Putin với chặng đường 6 năm tiếp theo |
Sau 23 năm nắm quyền, Vladimir Putin đã làm rõ một điều: Ông không phải là
một con người ngần ngại trước thử thách.
“Có thể con gấu của chúng tôi muốn ngồi yên, ăn những trái dâu và mật ong.
Có thể là sau đó con gấu sẽ bị bỏ mặc một mình. Nhưng không - họ sẽ luôn tìm
cách xiềng xích chú gấu, và ngay khi làm được điều đó, họ sẽ nhổ sạch răng và
móng vuốt của nó”, Tổng thống Putin phát biểu tại cuộc họp báo thường niên với
giới truyền thông quốc tế hồi năm ngoái.
. Pyotr Đại đế: Vị "hoàng đế Caesar" vĩ đại của nước Nga
. Pyotr Đại đế: Vị "hoàng đế Caesar" vĩ đại của nước Nga